Polar filter en UV filter

Polarisatiefilter

Polarisatiefilters behoren tot de meestverkochte accessoires voor fotocamera’s en videocamera’s. Dit komt doordat deze filters een aantal unieke eigenschappen hebben die niet achteraf met een bewerkingsprogramma na te bootsen zijn:

Het voorkomen van reflecties
Het mooier maken van luchten en wolken
Meer saturatie (verzadiging): diepere kleuren en meer contrast
“Doorzichtig maken” van water en ruiten

Tip: nooit het polarfilter op het uv-filter schroeven. Het vermindert de beeldkwaliteit!

stapelen

Waarom een uv-filter?

Het verschil tussen een € 20,- en een € 100,- filter

Uw dure lens is het toch waard!

zonder uv

filtercompare_mini

UV

UV filters blokeren het Ultra Violette licht dat bekend staat om het veroorzaken van onscherpte in foto’s. Ultra Violet licht is licht dat voor het blote oog niet zichtbaar is, maar dat wel wordt gezien door de sensor van de camera. Omdat UV licht een ander frequentie spectrum heeft dan het zichtbare licht, is ook het scherpte punt net even anders. Hierdoor schrijft het onzichtbare UV licht een onscherpe pertie licht mee op de sensor van uw camera op plekken waar u een scherp contrast zou moeten hebben door het licht van het onderwerp dat op de foto staat.

SkyLight

Een SkyLight filter is ook een UV filter, en doet dus precies wat hierboven staat bij UV filters, maar dit filter haalt ook heel lichtjes een lichtblauwe zweem weg uit de opname waardoor het totale beeld iets warmer wordt. SkyLight filters worden voornamelijk gebruikt in situaties als landschap fotografie waar een lichte blauwe waas over de foto vaak voorkomt.

Er is een heel duidelijke stelregel die u eigenlijk nooit meer mag vergeten. Hoe beter u het UV filter kunt zien, onder welke hoek dan ook, hoe slechter het filter is. Het meest ideale filter zou namelijk geheel transparant zijn en daardoor niet zichtbaar zijn voor het oog. Natuurlijk is zoiets niet te maken, maar het is wel mogelijk om dit zo goed mogelijk te evenaren.

Er zijn een aantal factoren die een rol spelen in de mate van transparantie van een filter. De eerste factor is de reinheid van het glas dat gebruikt wordt. Hoe minder verontreiniging er in het glas zit, des te schoner en helderder is het filter dat van dit glas wordt gemaakt. Extreem schoon glas wordt gemaakt van zeer zuiver (schaars) zand, en dat is dus meteen een reden waarom een goed filter zo prijzig is. In het proces waarin het zand wordt omgevormd tot glas, mogen er absoluut geen insluitingen in het glas sluipen. Het is heel normaal dat kleine luchtbellen zich nestelen in het glas. Om dit tegen te gaan moet optisch glas worden geblazen in een speciale vacuüm getrokken ruimte zodat er geen luchtbellen kunnen ontstaan. Een tweede, minstens net zo belangrijke vereiste, is dat het glas overal een gelijke dikte heeft en er zich geen andere insluitingen in het glas kunnen nestelen. Dit lijkt allemaal vanzelfsprekend, maar er bestaan genoeg goedkope UV filters waar dit basis beginsel al niet in orde is.

Een tweede factor in het transparant maken van het glas is het coaten met een speciale laag, bijna altijd zelfs meerdere lagen, die ervoor zorgen dat het glas minder spiegelt. Ook dit coaten lijkt simpel, maar is dat zeker niet. Coaten betekend letterlijk “een laagje aanbrengen” en dat zou dus eigenlijk betekenen dat de helderheid van het glas minder zou worden. Toch is het met de juiste coating mogelijk de helderheid van glas juist te vergroten. Uiteraard zijn de recepten van de verschillende coatings die de fabrikanten gebruiken zeer geheim, want in een goede coating schuilt het geheim van een professioneel filter.

Wat doet coating nog meer?
Uiteraard is dit afhankelijk van het soort coating en dus van de fabrikant die de coating maakt, maar als vuistregel kun je stellen dat coatings ook het glas beschermen tegen vuil en krassen doordat ze harder zijn dan het glas zelf. Een bijzondere rol hierin wordt weggelegd door het bedrijf B+W, die met de MRC coating echt een van de beste coatings ter wereld hebben gemaakt voor optische instrumenten.

MRC coating is een beschermende laag die over het glas wordt gelegd in 5 verschillende lagen, die er voor zorgen dat het glas zo min mogelijk spiegelt. Naast het ontspiegelen, zorgt de coating er ook voor dat vuil zich niet kan hechten aan het glas. In het bijzonder is dit te zien als we met een viltstift een streep trekken over een MRC filter. in plaats dat de inkt zich hecht aan het glas, trekt de inkt zich terug van het glas om zo als een druppel er bovenop te liggen. Bijzonder, want op een zelfde soort glas zonder MRC coating zou de inkt wel blijven zitten en alleen met een speciaal oplosmiddel te verwijderen zijn. Het spreekt voor zich dat ook vingerafdrukken en waterdruppels (regen) geen kans hebben op deze coating en zo weer te verwijderen zijn.

Nadelen van coating
Naast de vele voordelen die een coating heeft, zijn er vaak ook nadelen te noemen. Het meest herkenbare nadeel van een goede coating voor de consument is natuurlijk de prijs. Een goede coating kost geld, en daar betaald de eindgebruiker voor. Uiteraard wil de fabrikant er ook nog wat op verdienen en als je dan een grote naam hebt, dan kun je ook iets hogere marges berekenen. Een tweede nadeel is de bestendigheid van de coating. Het gebeurt niet zelden dat een coating na het meermaals schoonmaken van het filter domweg beschadigd en in extreme gevallen helemaal wordt weggeveegd. Vaak is dit de schuld van de gebruiker zelf die een te agressief oplosmiddel heeft gebruikt, maar de ene coating kan beter tegen een schoonmaakmiddel dan de andere. Een derde, en zeer belangrijk nadeel kleeft vaak aan de verkleuring van het filter door de toevoeging van een coating. Niet zelden zie je dat een filter een lichte verkleuring vertoont omdat de coating een lichte kleur waas op het glas veroorzaakt. Het is dan ook aan te raden om filters naast elkaar te vergelijken op een witte achtergrond zodat u bij het kopen kunt zien hoe groot de verkleuring is. Ook hier weer scoren de B+W filters extreem goed door het feit dat de MRC coating zo transparant is dat er met het blote oog geen kleurverschil te zien valt.

Een filter zit natuurlijk in een ring, de zogenaamde behuizing, die op het objectief geschroefd word. Het lijkt misschien vreemd, maar ook hier valt veel over te vertellen.

Een goed filter voor een vast 50mm objectief, kan een verschrikkelijk slecht filter voor een 17-85mm objectief zijn, domweg omdat het filter vignettering veroorzaakt. Fabrikanten van goede filters geven dan ook op hoe dik hun filters zijn en voor welke objectieven deze geschikt zijn. Sommige fabrikanten maken speciale dunne filters (zogenaamde “slim” filters) om vignettering bij groothoek objectieven tegen te gaan.

Naast de dikte van de behuizing is ook het materiaal waarvan deze gemaakt is van belang voor het uitzoeken van uw filter. Sommige metaal soorten willen namelijk niet lekker op elkaar draaien, zoals Aluminium en staal. Omdat de verschillende materialen op elkaar in vreten is het soms niet raadzaam om deze op elkaar te gebruiken. Plastic behuizingen komen steeds vaker voor, maar die hebben weer een nadeel dat ze makkelijk beschadigen doordat ze per ongeluk scheef op het objectief geschroefd worden. Voor verreweg de meeste objectieven geldt dat messing het beste materiaal is, vandaar dat sommige merken hun filters ook in een messing behuizing leveren.

Zeer belangrijk, de prijs?
Voor veel mensen is de prijs bepalend in de keuze van een filter. Raar eigenlijk, want dezelfde mensen betalen veel geld om een zo goed mogelijk objectief te kopen en vervolgens wordt er bezuinigd op het meest elementaire deel, het glas waardoor het licht naar binnen valt.

Bedenk u eens dat het licht dat op uw objectief terecht komt als eerste stuitert op het voorste glasdeel van uw objectief. Dit glasdeel is bol van vorm, dit omdat het een lens is die een breking van het licht moet veroorzaken. Licht wat weerkaatst op dit bolle glasdeel zal dus niet loodrecht, maar juist onder een hoek weer terug komen waar het vandaan kwam en nu net daar plaats u het filter, dat een perfect recht stuk glas is. Als de reflectie op dit glas er weer voor zorgt dat het licht weer terug komt op uw objectief, dan komt het licht dus niet precies op dezelfde plek als waar het vandaan kwam, maar op een andere plek terug. Dit ziet u als onscherpte terug, of in een nog erger geval, als geestbeeld op een compleet andere plek in de foto. Uiteraard moet de foto wel heel contrastrijk zijn om dit te kunnen zien, maar dit soort situaties komen vaker voor dan u denkt.

Wanneer kiest u voor een bepaald type filter?
Dit hangt uiteraard geheel van uzelf af, maar als vuistregel kunt u een beetje nemen dat u bij een goedkoop en kwalitatief minder objectief ook minder waarde zult hechten aan een goed filter. De reden om dan een UV filter te kopen is meestal alleen maar om het glas van het objectief te beschermen tegen glasbreuk en daar voldoet ieder filter ongeveer aan.

Wanneer u doelbewust heeft gekozen voor een wat duurder en lichtsterker objectief is het onvoorstelbaar als u kiest voor een goedkoop en ongecoat UV filter. Een objectief is zo goed als het slechtste lensdeel en het is daarom niet verstandig om op een 1600 euro 70-200 f/2.8 IS USM objectief een ongecoat filter te zetten, maar geloof ons, er zijn genoeg mensen die dit wel doen! Als u dus heeft gekozen voor een kwalitatief goed objectief, kies dan ook voor een goed filter. Zorg dat u kiest voor een filter dat zo min mogelijk reflectie heeft, waarvan de lichtbreking zo geleidelijk mogelijk is en waarvan de vatting niet invreet op uw objectief. Uw gespecialiseerde fotowinkel kan u hierbij helpen.